Γέφυρες

Ενίοτε υπάρχουμε ασυναίσθητα, πράγματα στα οποία μεγαλώνοντας βρισκόμαστε συνειδητά και πρακτικά αντίθετοι. Που είναι ο λόγος που πιστεύω στις γέφυρες και στον διάλογο. Με εξαίρεση, ίσως, εκείνους που έχουν περάσει τη μαύρη γραμμή του να προκαλέσουν ενεργά κακό σε άλλους ανθρώπους, θαρρώ πως η στάση ζωής και οι ιδέες δεν είναι παντοτινές, αμετακίνητες και αμετάλλακτες. Πως αν συζητούμε μόνο με αυτούς με τους οποίους συμφωνούμε, σιγά-σιγά ίσως απομακρυνόμαστε από την πραγματικότητα και ζούμε σε έναν δικό μας, φανταστικό κόσμο, όπου υπάρχουν μόνο οι «εμείς» και οι «άλλοι». Ενώ ίσως είναι όταν γκρεμίζουμε γέφυρες με αυτούς που διαφωνούμε, που τους ωθούμε να παγιώσουν ιδέες και συμπεριφορές που θεωρούμε προβληματικές – ή και επικίνδυνες. Μήπως το να δακτυλοδείχνουμε  και να εξοστρακίζουμε, στην πραγματικότητα κάνει εμάς τους ίδιους να νιώθουμε ότι καθαρίζουμε από τις δικές μας μελανές όψεις, και το κεφάλι μας βγαίνει στον ήλιο απλώς επειδή πατάμε πάνω στους «άλλους», στους απόλυτα «κακούς»; Άρα αφού εκείνοι είναι «απόλυτα κακοί» κι εμείς απόλυτα αντίθετοί τους και δε θέλουμε καμία επαφή μ’εκείνους, αυτόματα γινόμαστε οι «απόλυτα καλοί»; Τόσο εύκολα;

Είχες πάντα τις θέσεις που έχεις σήμερα; Για όλα; Από τα 5 στα 30, στα 50, στα 70; Θα τις έχεις ίδιες κι απαράλλακτες για πάντα; Μπορείς όντως να σίγουρος; Ο «άλλος» δεν έχει το δικαίωμα να αναθεωρήσει, να αλλάξει, να έρθει προς το μέρος σου, ακολουθώντας, ενδεχομένως,  μία διαδρομή παρόμοια με αυτήν που ακολούθησες ο ίδιος; Επειδή εσύ το έκανες πριν από εκείνον; Το έκανες «πρώτος», σε σύγκριση; Μα κι εσύ σε σύγκριση με άλλους, το έκανες πολύ αργότερα. 

Δε λέω να τους κάνεις φίλους ούτε να αποδεχτείς τις θέσεις τους. Δε λέω καν να τους αντιμετωπίζεις με συμπάθεια. Λέω μόνο ότι δεν πιστεύω στην εχθροπραξία, όταν η διαφωνία είναι ακόμα σε επίπεδο ιδεών, απόψεων. Γιατί οι ιδέες αλλάζουν. Οι πράξεις, από την άλλη, όχι. Ότι είναι καλό να αναζητούμε μέσα μας τα κίνητρά μας για την επιθετικότητά μας, απέναντι σε αυτούς που – καλώς – διαφωνούμε. Καθώς και ποιος είναι, πραγματικά, ο στόχος μας. Η καλύτερη κοινωνία ή να ξεχωρίσουμε;

Fight fire with fire, μέχρι να μη μείνει τίποτα όρθιο. Ίσως, αν μας πάρει όλους, σε ένα ευρύτερο πλαίσιο να είναι το καλύτερο.