Διάβαζα το A Song of Ice and Fire. Παλιότερα. Δεν ξέρω πότε θα συνεχίσω να το διαβάζω – ποιος ξέρει πότε θα συνεχίσουμε; Έβλεπα το Game of Thrones[1]. Μου αρέσει το Star Wars. Τα mecha. Πρόσφατα είδα και την τελευταία ταινία Avengers[2]. Κι ενώ τα ευχαριστιέμαι όσο τα διαβάζω / βλέπω, σε ένα δεύτερο επίπεδο μου καρφώθηκε κάτι – κι έμεινε, όχι στο προσκήνιο, αλλά εκεί πίσω.
Με το asoiaf, αρχικά. Και μετά και με άλλα έργα. Όχι κατά τη διάρκεια, αλλά κλείνοντας το βιβλίο, αφού είχαν περάσει ώρες από τις ταινίες, μπορεί και καιρός, γενικώς σε δεύτερο, τρίτο επίπεδο. Με ποιον ταυτιζόμαστε; Για ποιον καρδιοχτυπούμε; Για τις τύχες ποιων αγωνιούμε; Από αρχαιοτάτων χρόνων, με τους μυθικούς ήρωες και τις ιστορίες με θεούς και βασιλιάδες, μέχρι σήμερα, με τους υπερήρωες, τους Jedi και τους Sith, τους ξεχωριστούς πρωταγωνιστές κάθε λογής έργων.
Ταυτιζόμαστε με αυτούς που στη ζωή τους είναι ήδη εξαιρετικά πιο τυχεροί από εμάς. Με αυτούς, στον κόσμο των οποίων, θα ήμασταν στην καλύτερη περίπτωση στατιστική. Ασήμαντοι. Αυτοί των οποίων η ζωή θα συνεχιζόταν, ή θα τελείωνε χωρίς να αφήσει αντίκτυπο, επειδή βρέθηκαν στον δρόμο των πρωταγωνιστών την ακατάλληλη ώρα. Όμως δε στεκόμαστε στους κομπάρσους. Οι άνθρωποι σαν εμάς, είναι μέρος του τοπίου. Μπορεί να υποφέρουν εξ αιτίας των πρωταγωνιστών, μπορεί οι αντίστοιχοι λογοτεχνικοί ή κινηματογραφικοί εαυτοί μας να υποφέρουν εξ αιτίας των πρωταγωνιστών – όχι επειδή οι πρωταγωνιστές ασχολούνται μαζί τους, αλλά επειδή δεν περνούν καν απ’το μυαλό τους, προς την επίτευξη των στόχων τους – όμως σιγοντάρουμε τους πρωταγωνιστές. Για τους αντίστοιχους εαυτούς μας, αποδεχόμαστε τη μοίρα τους χωρίς καν να την επεξεργαστούμε. Χωρίς να ενοχληθούμε που τόσο εύκολα καταστράφηκε αυτό το αυτοκίνητο ως εμπόδιο, τόσο εύκολα γκρεμίστηκε αυτό το σπίτι, επειδή βρισκόταν στον δρόμο του πρωταγωνιστή την ώρα που μαχόταν να επικρατήσει, τόσο εύκολα σύρθηκαν στη μάχη χιλιάδες άνθρωποι για να δοξαστεί ο πρωταγωνιστής, τόσο εύκολα αφανίστηκε κόσμος, κόσμος όπως εσύ κι οι αγαπημένοι σου άνθρωποι, γιατί κάτι δεν πήγε καλά για τον ήρωα, που του κύλησε κι ένα δάκρυ, και ξανά προς τη δόξα τράβηξε.
Από τα αρχαία χρόνια, ταυτιζόμαστε με αυτούς που, ακόμα κι αν παλεύουν για το καλό του κόσμου, είναι πάνω από τον κόσμο. Με αυτούς για τους οποίους «ο κόσμος» δεν έχει ονόματα. Είναι «ο κόσμος». Συνηθίζουμε, έτσι την ασημαντότητά μας; Από μωρά, μεγαλώνοντας με παραμύθια και τέτοιες ιστορίες. Μαθαίνουμε, έτσι, τη θέση μας στον κόσμο; Να πιστεύουμε ότι μπορούμε όλοι να γίνουμε σπουδαίοι, αλλά ότι «ο κόσμος» είναι απρόσωπη μάζα, που, τι να κάνουμε, ανέκαθεν ο ρόλος της ήταν να χρησιμοποιείται στην πάλη για την ανάδειξη του «ήρωα»; Γιατί αγωνιούμε τόσο για το ποιος θα καθίσει στον θρόνο, όταν, γι’αυτόν τον θρόνο, ακόμα και για τον αγαπημένο μας πρωταγωνιστή θα ήμασταν «redshirt» – κομπάρσοι προς θάνατο – αν όχι ανύπαρκτοι ως άτομα, ασήμαντοι εντελώς, σημαντικοί μόνο αθροιστικά ως μέρος της δύναμής του ή του αντιπάλου του;
Αγαπώ τα τεράστια ρομπότ και το διάστημα. Δεν έχει σταματήσει να μου αρέσει το Star Wars – θέλω μαύρες κουκούλες και φωτόσπαθα. Κι ας μην πιάσω αληθινό φωτόσπαθο, ας μην πιλοτάρω τεράστιο ρομπότ ( :( ). Αγαπούσα από μικρή τη μυθολογία, ο Πελοποννησιακός Πόλεμος είναι από τα αγαπημένα μου βιβλία (κι αν πετύχεις καλή απόδοση, ο Θουκυδίδης είχε και χιούμορ ;) ). Και ελπίζω ακόμα (αν και όχι ιδιαίτερα) να διαβάσω το τέλος του asoiaf. Όμως αναρωτιέμαι γιατί νοιάζομαι για τους πρωταγωνιστές τους. Αφού μέσα σε όλα αυτά, είμαι, είμαστε, η κουκίδα που δεν πρόλαβες να δεις το πρόσωπό της. Ο κόκκος της άμμου πάνω στην οποία πάτησαν οι πρωταγωνιστές για να χτίσουν τον μύθο τους.
Πολλές από αυτές τις ιστορίες συμβάλλουν θετικά στη διαμόρφωση των χαρακτήρων μας, από μικρά παιδιά. Όταν ταυτιζόμαστε με γενναίους πρωταγωνιστές που διαλέγουν τον δρόμο της Αρετής από τον εύκολο της Κακίας, όταν αγωνίζονται για το κοινό καλό ή για το δίκαιο, για ωραία ιδανικά. Όταν χρησιμοποιούν το σώμα και το μυαλό και την καρδιά τους.
Ίσως είναι τραβηγμένο. Ή παραγνωρισμένο; Θα μπορούσαν οι ιστορίες εξαιρετικών πρωταγωνιστών, όπως παρουσιάζονται, άθελα από τη μεριά των δημιουργών και ασυνείδητα από τη μεριά μας, να παίζουν κι έναν πιο «γκρίζο» ρόλο στον τρόπο που κοινωνικοποιούμαστε; Χωρίς να μας γίνει εμμονή, και χωρίς να το φέρνουμε στο προσκήνιο όσο ζούμε την ιστορία, υποστηρίζοντας τον πρωταγωνιστή που μας κερδίζει, αλλά αντιλαμβανόμενοι σε άλλο επίπεδο / χρόνο και το απρόσωπο περιβάλλον τους ως όντα με ταυτότητα, ονόματα και προσωπικές ιστορίες, θα χαλούσε η μαγεία; Θα προσέθετε ακόμα ένα επίπεδο στις ιστορίες; Θα τους άλλαζε την ισορροπία; Ίσως στο ταξίδι στη φαντασία, αυτό είναι η πυξίδα προς την πραγματικότητα. Το ταξίδι ανοίγει νέους ορίζοντες. Η πυξίδα τους προσδιορίζει στον χάρτη μας..
[1] (όσο περνούν οι κύκλοι, τόσο πιο πρόσφορο γίνεται για διασκεδαστικές συζητήσεις)
[2] Αναφέρομαι σε έργα που σχετίζονται με το περιεχόμενο που ακολουθεί – όχι σε όσα έχουν για πρωταγωνιστές πολύ κανονικούς ανθρώπους που παραμένουν πολύ κανονικοί άνθρωποι, ακόμα κι αν είναι πρωταγωνιστές σε καθόλου κανονικές ιστορίες.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου