15 Αυγούστου 2016

«Χρήμα» όπως «υποκείμενο»

Το χρήμα δεν έχει πραγματική αξία, πέρα από αυτήν που του ορίζεται. Το χρήμα είναι το μέσον, για να μπορέσει κανείς να ζήσει τη ζωή του. Αν η συσσώρευση χρήματος γίνεται αυτοσκοπός κι έχει σαν αποτέλεσμα την υποβάθμιση της ποιότητας της ζωής για να αποκτηθεί, τότε δεν έχει χαθεί το νόημα;

Χρειάζεται κανείς χρήμα, για να το χρησιμοποιεί ώστε να μπορεί να κάνει ή να αποκτά κάποια πράγματα και να δίνει ποιότητα στη ζωή του. Κάποιοι θα έχουν ενστάσεις, ότι η ζωή για να έχει ποιότητα δε χρειάζεται χρήμα. Προσωπικά διαφωνώ. Στην παρούσα ιστορική συγκυρία και κοινωνία, χωρίς καθόλου χρήμα μάλλον με το ζόρι μπορεί να επιβιώσει κανείς. Θεωρώ ότι το χρήμα χρειάζεται. Και μπορεί να αγοράσει χαρά, ενίοτε και ευτυχία. Μπορεί να αγοράσει χαρά. Όταν το ίδιο γίνεται η χαρά, μάλλον υπάρχει πρόβλημα.

Κόσμος που δουλεύει χωρίς ωράριο, για να έχει περισσότερο χρήμα, να έχει περισσότερο. Του μένουν χρήματα. Του μένουν αποδεικτικά στοιχεία ότι έχει χρήμα. Μα όχι χρόνος για ζωή. Κόσμος που κάνει οτιδήποτε για να μαζέψει χρήμα. Που θα γίνει γλοιώδης, θα γίνει δουλικός ή ενοχλητικός προς αυτόν που βλέπει ως πηγή (συχνά, πλέον αγενής προς αυτόν απ’τον οποίο θεωρεί πως δεν έχει κάτι να εισπράξει – σε χρήμα, γιατί μόνο αυτό μετράει για τον ίδιο). Ή/και που έχει θάψει  την καλλιέργεια, την παιδεία, την ειλικρινή ευγένεια, τον (αυτο)σεβασμό, την όποια ηθική, θεωρεί τις αρετές εμπόδια και δείγμα κατωτερότητας, και την εκμετάλλευση (σε συνδυασμό με την προαναφερθείσα αγένεια) προσωπικό κατόρθωμα για το οποίο επαίρεται.

Μα όταν βλέπεις πώς έχουν αποκτηθεί τα «status symbol» που θεωρεί πως τον καθιστούν σημαντικό στον κόσμο γύρω του, δεν ανοίγεις από θαυμασμό για τα αντικείμενά του το στόμα. Μάλλον το κλείνεις γιατί μια μικρή αναγούλα νιώθεις και οίκτο. Ως ανάγκη και νοοτροπία, τι διαφορά έχει το hoarding (~ συσσώρευση) του χρήματος από τις άλλες μορφές του; Ως πράξη, δείχνει ψυχαναγκαστική, ναρκισσιστική, εγωπαθητική, αντικοινωνική. Τι αξιοθαύμαστο βρίσκεται στο να ορίζει κανείς την αξία του και των ανθρώπων γύρω του, με βάση τα μηδενικά στους τραπεζικούς λογαριασμούς τους; Πόσο μάλλον όταν θεωρεί ότι η αξία αυτή ανεβαίνει μαζί με τον βαθμό εκμετάλλευσης  / εξαπάτησης  / παράβασης / παρανομίας. Πώς έχουμε φτάσει σε μία εποχή που χαρακτηριστικά αντικοινωνικά, ψυχοπαθολογικά, θεωρούνται προσόντα, επιθυμητά;

Δεν είμαι υπεράνω χρήματος, όπως έγραψα και στην αρχή. Ούτε θεωρώ από μόνο του κατακριτέο ή αρνητικό να έχει αποκτήσει κανείς πολύ από αυτό. Είναι χρήσιμο. Στη δική μου ζωή, το θεωρώ απαραίτητο. Ως ασφάλεια και ως μέσον. Ως ασφάλεια επειδή είναι μέσον. Μα δεν είναι προβληματικό, όταν φτάνει να γίνεται υποκείμενο; Και απωθητικό, όταν χρησιμοποιείται ως μέτρο της ανθρώπινης αξίας ή ως ποιοτικό χαρακτηριστικό μιας προσωπικότητας;

Δεν υπάρχουν σχόλια: